Yalvaç Ural Müzik Satan Çocuklar Göçebe bir Çingene ailesinin etrafında yola çıkan öykü, yoksulluk içinde büyüyen bir arkadaşlığı anlatır. Başa gelen şanssızlıklara rağmen yılmamayı, yaşamı göğüsleyecek yeni yöntemler bulmayı öğretir..
Ölçünlü yetişkin kitapları boyutlarında tasarlanan kitap ilköğretim öğrencileri düşünüldüğünde bir sorun yaratmamaktadır. Kağıt ise çocuğun kitaba duyduğu saygıyı artıracak türden kaliteli kalın bir hamurdan seçilmiştir. Üzerine basılan renkli mürekkep dağılmamış ve resimlerin derinliğini muhafaza edecek biçimde içine hapsetmiştir. Ancak kitabın kapağı ince kartondan üretilmiştir. Bu da eserin kapağının köşelerinden kıvrılacağını ve kitabın yıpranabileceği duygusunu oluşturmaktadır. Kapak resmi her ne kadar ilgi çekici de olsa uzun vade de yıpranmayacak daha kalın bir materyalden üretilmesi daha olumlu olurdu.
Kitabın cildi sağlam yapılmıştır ancak 100 sayfayı bulan eserin cildinin bu sağlamlığı bir taraftan olumsuz bir durum yaratmıştır. Sayfalar ilerledikçe sayfanın tamamını görmek üzere kalın baskı, kitabı ayırmamıza engel olmaktadır. Bunun gibi resim ve metnin iç içe girdiği bir romanın farklı bir basım tekniğiyle üretilmesi gerekirdi. Buna rağmen sayfaların düzeni, boşluklar ve resimlerle metnin uyumlu yerleşimi kusursuza yakın bir görünüm sergilemektedir.
Yalvaç Ural Müzik Satan Çocuklar kitabında tasarım ölçütlerine hayli titizlikle uyulmuş. Harfler ilköğretim dönemindeki çocuk için uygun büyüklükte. Resimler ise Haslet Soyöz’ün çizimiyle yeşil rengi ağırlıkta olmak üzere metnin anlamını çoğaltan onu bütünleyen ve destekleyen bir yapıda.
SALİ VE GANİ
Yalvaç Ural Müzik Satan Çocuklar kitabının kurgusunu oluşturuken, Sali ve Gani’nin sonradan birbirlerini bulması konusunda rastlantısallıktan yararlandı sanrısına kapılıyoruz. Ama kurgunun geneline bakıldığında böyle bir durum olmadığı görülüyor. Erken yaşta başa gelen üzücü durumlarla çocukların başa çıkma becerisini abartılmamış bir merak unsuruyla anlatıldı görülüyor. Yalvaç Ural’ın bunu yaparken de Türkçe’nin ses güzelliğini örnekleyen uyaklı söyleyişlerden yararlanması, çocuğun söz varlığına yeni sözcükler katarak onun düşünce becerilerini geliştirmesi önemli durumlar.
Yalvaç Ural Müzik Satan Çocuklar kitabının başkahramanı devingen bir karakterdir. Öyle ki göçebe yaşama biçimi dahi değişmiştir. Başına gelen olaylarla üzülmüş ancak sonra yaşamla başa çıkma gücü artarak vazgeçmeyen yaşamanın ve mutlu olmanın yolunu bulan bir insan biçimine bürünmüştür. Açık ve kapalı mekanların yazıdaki betimlemeler ve çizgiyle üretildiği eser ciltleme boyutuyla daha iyi olabilirmiş ancak sorun değil. Kitap ilköğretim dönemindeki öğrencilere tavsiye edilmelidir.
Bu girdi, Ankara Üniversitesi’nde Prof. Dr. Sedat SEVER’in Türkçe Eğitimi Doktora programında yürütmüş olduğu Öğretici ve Yazınsal Metin İncelemeleri dersi için hazırlamış olduğum incelemenin sonuç bölümüdür. Bu dersten çıkardığım sonuç puanlama sistemini de değiştirmem gerektiğidir ama onu da zaman bulunca yaparım artık sevgili okur.