İzleyici Etkisi Nedir?

Gavurların “Bystander Effect” dedikleri bir şey var sevgili okur. Ben aynen çevirip İzleyici Etkisi demek taraftarıyım. Bu psikolojik kavramın anlattığı durum şu: Kötü bir olay yaşanırken çevrede bu olayı izleyen kişi ne kadar çoksa olayı engellemeye çalışan kişi sayısı da o kadar az oluyor. Kimse müdahele etmiyor yani.

Olaya şahit olan sayısı ve yardım eden sayısı arasında ters bir orantı var. İlk duyduğumda dudağım uçuklamıştı. Hatta şöyle de bir örnek olay var. Kaynağı aradım taradım bulamadım ama olsun anlatacağım: Bir kadın bir apartmanın önünde taciz ediliyor ve bıçaklanıyor. Bütün apartman olaya şahit oluyor herkes bu durumu pencereden izliyor ama kadın kanlar içerisinde yerde yatarken bile ambulansı arayan ilk insan bir saat sonra arayabiliyor. Hatta yapılan araştırmalar sonucu binadaki insanların çoğunun polisi ya da ambulansı aramadan önce bir yakınını aradığı ve ne yapmalıyım? diye sorduğu anlaşılıyor.

Öyle de ilginç bir olay. Görsel de durumla ilgili yapılmış çok başarılı bir çizim.

(Bu olayın arkasında nasıl olsa biri yardım eder düşüncesi ya da aman başıma bir iş gelmesin düşüncesi olabilir tam emin değilim ama bence baya enteresan)

Tanık Olmak

Benim bu olayla karşılaşmam Niğde’de bir kafede otururken bir kavgaya tanık olmamla başladı. İki grup birbirlerine sopalarla bıçaklarla saldırmaya başladı ve herkes şaşkın bakışlarla seyretmeye başladı. Gruplar bi sakinliyor sonra tekrar alevleniyordu ancak kimse polisi aramıyordu. Kiminin aklına gelmiyordu kimi de korkuyordu. Bakın bir ülkede insanların polisi aramaktan korkması da üzücü bir durumdur. Bir vatandaş şikayet ettiklerim beni bulur mu kaygısı taşıyorsa o ülkede güvenliğin sağlanması hayli güçleşir. Neyse yarım saat geçti kimsenin geldiği gittiği yok.

En sonunda arkadaşla polisi aramaya karar verdik ve biz aradık. Daha sonra o zamanlar hiç kaçırmadığım Uykusuz dergisinde bu konuyla ilgili bir karikatüre rastladım ve izleyici etkisi adında böyle sıradışı bir etkiyle karşılaştım. Psikoloji ve toplum davranışları gerçekten çok acayip.

Bir sonraki yazıda görüşene kadar olaylara karışma, kendine iyi bak sevgili okur.

Yorum yaz!