Güneşi bile tamir eden adam Tamirci Kadir Bey, eline geçen her şeyi tamir eden, parası olmayanlardan para almayan bir insandır. Yalnızca yeni bir şey öğrendiği için mutlu olduğunu söyler. İnsanların eşyalarını uygun ücretlere tamir eden işini yapmaktan mutluluk duyan bir kişidir.
Muammer Bey ise aslında sevgi dolu ancak Kadir Bey’in aksine kıskanç ve iddiacı bir insandır. Kardeş olan Muammer Bey’in ve Kadir Bey’e küslüğü ve bu küslüğün ne zaman biteceği çatışmasıyla başlayan eser, yan karakter olan mahalle sakinlerinin de katılmasıyla beraber başka bir kimliğe bürünerek sezdirmeden tüketim çılgınlığını eleştirmeye başlar. Çünkü adada Kadir Bey’den mutlu olmayan insanlar da vardır söz gelimi beyaz eşya satan Salih Bey ya da mobilya satan dükkan sahibi, Kadir Bey’i sevmektedirler onu kırmak istememektedirler ancak onun yüzünden de eşya da satamamaktadırlar. Sadece dükkan sahipleri değil; Adada oturanlar da yeni eşyalar almak istemektedirler ancak Kadir Bey’i kırmaktan endişe etmektedirler. Bu olay örgüsü çocuklara aynı zamanda bir olaya birçok farklı yönden bakmak ve çoklu düşünme becerisini de kazandırmaktadır.
Bunun üzerine Kadir Bey’den gizli toplanarak, bu emekleri için kendisine teşekkür adı altında onu bir tatile göndermeye karar verirler. Böylece hem Kadir Bey’i kırmayacak hem de bir süreliğine de olsa ondan kurtulmuş olacaklardır. Ancak Kadir Bey gittikten sonra işler pek de planlanıldığı gibi gitmeyecek ve kitap okurun beklemediği neşeli bir sonla bitecektir.
TEKNİK İNCELEME
Güneşi Bile Tamir Eden Adam, Tüketim çılgınlığına ilişkin anlatacaklarını somut dünya gerçekliğinden hareketle anlatan, tüketime, kardeşliğe ve sevgiye karşı duyarlık geliştiren, olaylara yorum katmayan bir anlatıcıya sahiptir. Böylelikle okurları yönlendirmeden onlara düşünme sorumluluğu vermekte ve anlatacaklarını parmak sallayarak değil; yaşantıların tanıklığında aktarmaktadır.
Anlatıda Kadir Bey, Muharrem Bey, Kediler, Ada Sakinleri, Dükkan Sahipleri olmak üzere varsıl bir karakter kadrosu vardır ancak ana karakter Kadir Bey’dir olay Kadir Bey ve abisi arasındaki çatışmada görüldüğü üzere kişi kişi çatışması ve özellikle tüketim çılgınlığının sezdirildiği bölümlerde kişi toplum çatışması ve kişinin iç dünyasındaki çatışmalarla ilerlemektedir.
Bir yapıtta çatışma türü ne kadar fazla olursa o yapıt o kadar çok katmanlı ve o kadar derin bir anlatıma kavuşmuştur. Dolayısıyla Güneşi Bile Tamir Eden Adam derinlikli bir anlatıma sahiptir.
Eserde üçüncü kişili anlatım kullanılmaktadır. Bu anlatıcı türü belirli bir tercih sonucu ortaya çıkmıştır. Üçüncü kişili anlatım tanrısal bakış açısında olduğu gibi kişilerin iç dünyasını derinlemesine analiz etmeyen yalnızca somut gerçekliği verip çekilerek düşünme sorumluluğunu okura veren bir anlatıcı türüdür. Güneşi Bile Tamir Eden Adam’da somut yaşam gerçekliklerinden faydalanılarak anlatı kurgulanmış ve düşünme sorumluluğu okura verilmiştir.
Edebiyat, amacı öğretmek olmamasına rağmen en önemli, kalıcı ve izli öğrenmeyi gerçekleştiren araçtır. Yazarın keşfettiği “tüketim kurdu”nun içimize işlediği 21. yüzyılda satın aldığımız ürünleri
“Modern hayat budur işte,” diye atıldı Mobilyacı Süha Bey, “aldığın bir şeyi yıllarca kullanmak yerine, iki üç yılda bir yenilemek. Eşyanızı yenileyin ki, kendinizi de yenilenmiş gibi hissedin.” – Sayfa 50
biçiminde eleştiren eser tüketim çılgınlığının sonuçlarına ilişkin gerçek iletiyi parmak sallayarak didaktik biçimde vermemiş çocuğa uygun çocuğun dünyasından anlatarak aktarmıştır.
Yapıtta açık ortamlar kullanılmıştır, Adanın betimlendiği yerlerde beş duyu sıklıkla devindirilmiş böylelikle detaylı betimlemeler kullanılarak okurdaki çevre duygusunun da oluşması sağlanmıştır. Ada ve doğal güzelliklere ilişkin betimlemer ise çok detaylı olmasa da kullanılan açık ortamlar metnin iletisine ve okurda uyandırdığı genel duyguya olumlu yansımıştır.
Bu girdi, Ankara Üniversitesi’nde Prof. Dr. Canan ASLAN’ın Türkçe Eğitimi Doktora programında yürütmüş olduğu Çocuk Edebiyatı ve Duyarlık Eğitimi dersi için hazırlamış olduğum incelemenin sonuç bölümüdür.