Pippi Uzunçorap, ilköğretim çağındaki çocuklar için önerilebilecek bir kitaptır. Yaşama ilişkin önemli sorgulamalar yaptığımız hüzün duygumuzu devindiren bir eser olarak tanımlayamasak da okura okuma alışkanlığı katan ve ona neşeli durumlar anlatarak, annenin babanın ölümü gibi yaşam gerçekleriyle yumuşak bir biçimde yüzleştirdiği bir eserdir.
Pippi Uzunçorap kitabının boyutları bu yaş dönemindeki çocuklar için uygundur. Kağıt kalitesi ve tasarımı çocukların kitaba duyduğu saygıyı artıracak türdendir. Kitabın kadife dokusundaki cildi ve ilgi çekici kapağı okurun kitaba yönelmesini sağlayacak önemli detaylardandır. Sayfa düzeni gerekli boşluklar düşünülerek oluşturulmuş özenli bir basıma sahiptir. Uygun puntoda basılmış harfler sayesinde metin kolay okunabilmekte ve resimler de metni tamamlar ve derinleştirir bir niteliktedir.
Sanatçı ele aldığı konuyu estetik bir biçimde işlemiş karakterleri ise çocuğun rahatlıkla özdeşim kurabileceği tiplerden çocuk gerçekliğine uygun olarak oluşturmuştur. Verdiği bütün iletileri örtük olarak veren ve yazınsallık ilkesinden ödün vermeyen eser, ilköğretim çağındaki çocuklar için uygundur.
Metnin en önemli tarafı çocukların kurgu metinler ile öğretici metinler arasındaki farkı anlamasıdır. Söz gelimi Pippi’nin bir gökdelenin yanındaki upuzun gökdelen boyundaki ağacın üzerine maymununu çıkardığı bölüm gerçekçi değildir ancak çocuk okur bunu peşinen bilmektedir. Okuduğunun kurgu bir metin olduğunu ve böyle olayların metnin genel yapısına bakınca bu anlatı için olağan olduğunu fark etmektedir.
“Gökdelen’in yanında uzun bir ağaç vardı. Ağacın dalları neredeyse çatı katının pencerelerinin hizasındaydı. Ama pencereye en yakın dal ile pencere arasında neredeyse üç metre mesafe vardı. Bir de ağacın gövdesi dümdüzdü; üzerinde, tırmanmayı kolaylaştıracak tek bir dal bile yoktu. Pippi bile o ağaca tırmanamazdı. – Sayfa 122
Çocuk edebiyatı eserlerinde abartılmış merak ve rastlantısallık gibi ögelerden kaçınılması gerekmektedir ( Sever, 2015: 128) Pippi Uzunçorap’ın yer yer abartılmış bir merakın peşinden gittiğini ve rastlantısal olaylarla çevrelendiğini söylemek mümkün olsa da kurgu buna uygun kurulduğu için bu durum bir sorun teşkil etmemektedir.
Pegasus yayımlarından çıkan ve bazı yerlerde çeviri açısından yetersiz kaldığını düşündüğüm kitabın kapağı sert kartondan yapılmış ve özenle seçilmiş materyallerden faydalanılarak oluşturulmuştur. Pippi Uzunçorap, çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak için okutulabilecek eserlerden biridir.
KAYNAKÇA
Sever Sedat (2015) Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü, Tudem Yayınları, Ankara.
Bu girdi, Ankara Üniversitesi’nde Prof. Dr. Sedat SEVER’in Türkçe Eğitimi Doktora programında yürütmüş olduğu Öğretici ve Yazınsal Metin İncelemeleri dersi için hazırlamış olduğum incelemenin sonuç bölümüdür. Bu dersten çıkardığım sonuç puanlama sistemini de değiştirmem gerektiğidir ama onu da zaman bulunca yaparım artık sevgili okur.